DUDAK-DAMAK YARIĞI TEDAVİLERİ

Tam dudak damak yarıkları tedavisi:
Eğer yarık dudaktan damağa kadar tek veya çift taraflı uzanıyorsa bu bölgedeki burun ve çene kemiği yapıları çöker. Bu çökmüş yapılara bir de burnun geride konumu eklenirse estetik olarak kötü bir görünüm oluşur.
Estetik görüntünün dışında bebek düzgün yemek yiyemez. Çünkü bu yarıkların içerisine sıvı ve katı yemek artıkları kaçarak soluk borusuna etki edip öksürük yaratır. Hatta yiyeceklerin bebeklerin soluk borusuna kaçarak tıkanmasına sebep olarak ciddi sağlık sorunları yaratabilir.
Bu sebeplerle aileler hemen cerrahi tedaviyle yarıklarının kapatılmasını ister. Ancak hemen cerrahi yapmak yanlış birçok durum oluşmasına sebebiyet verir. Çünkü yarıkların hemen kapatılması mevcut çökük dokuların kabullenilmesi anlamına gelmekte, ileride geri dönüşü olmayan yüz asimetrileri yaratmaktadır.
Bu nedenle ilk 2 ay ortodontist kontrolünde bu yapılarının şekillendirilmesi gerekir. Bu şekillendirmeye “nazoalveolar şekillendirme” adı verilmektedir.

Nazoalveolar şekillendirme
Nazolveolar şekillendirmede bebekten ölçü alınarak nazolveolar şekillendirme apareyi yapılır. Beslenme apareyi görevi yerine getirerek damağın tüm açıklıklarını kapattığı için bebeğin beslenme sırasında yemeğin soluk borusuna kaçmasını engeller. Apareyin diğer avantajları ise:
Burun çıkıntısı sayesinde burnun düzeltilmesini yukarı kaldırılmasını sağlar
Üst damak yapısını şekillendirerek ilerideki çene bozukluklarını minimize eder.
Dudak yapılarını bandlar ve lastik vasıtasıyla şekillendirerek ameliyat sonrası dudakta oluşabilecek skar (yara izi) ve asimetri problemlerini minimize eder.
Cerrahın ameliyat sırasındaki işini kolaylaştırır.
Çift taraflı yarıklardaki premaksillanın öne doğru fırlamasını düzelterek dişlerin daha sağlıklı çıkmasını sağlar.
Nazolveolar şekillendirme prosedürü hem zaman hem psikoloji bakımından zor bir süreçtir. Çünkü bebeğin en zor döneminde (sürekli ağlayan, kusan, kafasını kaçıran bebekte) bu işlemleri yapmak ortodontist ve aile için çok zordur. Aynı zamanda ailenin verilen apareyi sürekli bebeğe taktırması ve ortodontist tarafından verilen lastik ve bandları kullanması çok önemlidir. Aksi halde tedavi başarısız olmaktadır. 3 ay sonunda yeteri kadar şekillendirme yapıldığında ameliyat yapılarak işlem başarıyla sonuçlandırılır. Bebeğin her 6 ayda bir düzenli kontrole gelmesi çok önemlidir.
Nazolveolar şekillendirme apareyi beslenme plağı apareyden farklıdır. Nazoalveolar şekillendirme apareyinde kemik yapıları şekillendirilip genişletilirken beslenme plağında bu mümkün olmayıp sadece hastanın yemek yemesi sağlanır.
Sadece damak yarığı tedavileri:
Sadece damak yarığında bebeğin yine soluk borusuna besin kaçabilmektedir. Eski yöntemlerde beslenme plağı yapılması önerilse de artık güncel konjonktürde tavsiye edilmemektedir. Çünkü beslenme plakları sabit yapılar oldukların çene yapılarının gelişimini kısıtlarlar. Bunun yerine beslenme sırasında ortodontist tarafından şunlar önerilir:
Dik pozisyonda annenin göğsüne konularak beslenme yaptırılması
Uzun uçlu özel biberonlar alınarak bunlarla bebeğin beslenmesi sağlanması
Taneli yiyeceklerden uzak durulması
Bunun dışında damak yarıklarında yapılması gereken bir şey veya yapılması gereken bir aparey yoktur.